Gospodarka odpadami
Od 1 stycznia 2025 r. nowe wyzwania w gospodarce odpadowej.
Od 2025 roku wchodzą w życie istotne zmiany w przepisach dotyczących segregacji odpadów. Obowiązkowa selekcja tekstyliów, nowe zasady dla odpadów budowlanych oraz start systemu kaucyjnego to rewolucja w gospodarowaniu odpadami.
Z początkiem 2025 roku w Polsce zaczynają obowiązywać nowe przepisy związane z segregacją odpadów. Podstawą prawną tych zmian jest dyrektywa 2018/851 Parlamentu Europejskiego oraz polskie ustawy wprowadzające przepisy wynikające z prawa unijnego. Wprowadzone regulacje mają na celu zmniejszenie ilości śmieci trafiających na wysypiska oraz zwiększenie poziomu recyklingu. W szczególności dotyczą one:
- obowiązkowej segregacji tekstyliów,
- nowych zasad postępowania z odpadami budowlanymi i remontowymi,
- wdrożenia systemu kaucyjnego.
Zmiany te wynikają z konieczności dostosowania polskiego systemu gospodarowania odpadami do unijnych norm i rosnących wymagań środowiskowych.
Od 1 stycznia 2025 roku tekstylia, w tym zużyte ubrania, buty, pościel czy zasłony, nie mogą trafiać do pojemników na odpady zmieszane. Nowe przepisy nakładają na samorządy obowiązek organizacji selektywnej zbiórki tekstyliów. Kluczowe zmiany to:
- zakaz wyrzucania tekstyliów do kontenerów na odpady zmieszane,
- możliwość oddawania tekstyliów w Punktach Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK),
- wprowadzenie specjalnych kontenerów na tekstylia w wybranych miastach, np. w Wałbrzychu.
Eksperci ostrzegają, że nieprzestrzeganie tych zasad, może skutkować karami finansowymi dla gmin i mieszkańców.
Dlaczego segregacja tekstyliów jest ważna?
Zmiany w gospodarce odpadami tekstylnymi wynikają z rosnących ilości odpadów w tej kategorii oraz ogromnych kosztów środowiskowych związanych z ich produkcją. Dane Parlamentu Europejskiego wskazują, że:
- przeciętny Europejczyk wyrzuca około 11 kg tekstyliów rocznie,
- aż 87 proc. tekstyliów trafia na wysypiska lub do spalarni,
- tylko 1 proc. odzieży poddawany jest recyklingowi na nowe ubrania.
Produkcja tekstyliów pochłania ogromne ilości zasobów, w tym wody, co sprawia, że zmiany w tej branży są niezbędne dla ochrony środowiska.
Segregacja śmieci. Nowe obowiązki dla firm remontowych i deweloperów
Nowe regulacje dotyczące segregacji tekstyliów to nie wszystko. Od 2025 roku przedsiębiorcy prowadzący prace budowlane i remontowe będą zobowiązani do segregowania odpadów na sześć kategorii:
- drewno,
- metal,
- szkło,
- tworzywa sztuczne,
- gips,
- odpady mineralne, ceramiczne i kamienne.
Osoby prywatne nie będą objęte tym obowiązkiem. Dla nich dostępne będą specjalne kontenery umożliwiające odpowiednią segregację odpadów remontowych. Firmy natomiast muszą zadbać o selektywne zbieranie odpadów już na etapie ich wytwarzania lub zlecić to zadanie innym przedsiębiorstwom.
System kaucyjny: co warto wiedzieć?
Od stycznia 2025 roku w Polsce rusza też długo wyczekiwany system kaucyjny. Jego celem jest zwiększenie recyklingu opakowań i zmniejszenie ilości odpadów trafiających na wysypiska. Najważniejsze informacje to:
- kaucja wynosi 1 zł za butelkę szklaną i 50 gr za plastikowe butelki oraz puszki aluminiowe,
- punkty odbioru opakowań będą obowiązkowe dla sklepów o powierzchni powyżej 200 m²,
- konsument odzyska kaucję, oddając opakowanie do punktu zbiórki.
Nieodebrane kaucje zostaną przeznaczone na finansowanie systemu, co ma pomóc w jego utrzymaniu.
Od stycznia 2025 r. regulacja stawek za gospodarowanie odpadami komunalnymi
na terenie gminy Darłowo.
Kolejna istotna zmiana wiąże się z korektą stawek, która wynika ze wzrostu kosztów systemu gospodarowania odpadami komunalnymi - w szczególności: rosnącymi kosztami obsługi firm odbierających i transportujących odpady, rosnącymi kosztami zagospodarowania odpadów na RIPOK-ach (regionalnych instalacjach przetwarzania odpadów komunalnych), wzrostem opłat za umieszczenie odpadów na składowisku (tzw. opłata marszałkowska), wzrostem minimalnego wynagrodzenia, skokowym wzrostem cen paliw, brakiem rynków zbytu dla surowców wtórnych, czy zwiększeniem strumienia odpadów komunalnych.
Nowe stawki opłat ustanowione zostały uchwałą NR X.63.2024 Rady Gminy Darłowo z dnia 27 listopada 2024 r. w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki tej opłaty.
Przypominamy, iż wszystkie rodzaje nieruchomości na terenie Gminy Darłowo mają obowiązek selektywnej zbiórki odpadów komunalnych – nie ma możliwości deklarowania zbiórki odpadów bez ich segregacji. Jeżeli nie wypełnia się obowiązku zbierania odpadów komunalnych w sposób selektywny – opłata wyniesie trzykrotność opłaty podstawowej. Aktualne stawki przedstawiają się jak poniżej.
Nieruchomości zamieszkałe – metoda „od wody”.
- 12,00 zł miesięcznie za 1 m3 zużytej wody;
- podwyższoną stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, jeżeli nie wypełnia się obowiązku zbierania odpadów komunalnych w sposób selektywny, w wysokości 36,00 zł miesięcznie za 1 m3 zużytej wody;
- zwalnia się z części opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właścicieli nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi kompostujących bioodpady stanowiące odpady komunalne w kompostownikach przydomowych w wysokości 2,00 zł miesięcznie za 1 m3 zużytej wody;
- w przypadku gospodarstw domowych opłata miesięczna wyliczana na podstawie stawki, o której mowa powyżej, nie może wynosić więcej niż 7,8% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem (obenie maksymalna miesięczna kwota dla gospodarstwa domowego nie może być większa niż 208,90 zł).
Nieruchomości, na któryc nie zamieszkują mieszkańcy, a na której świadczone są usługi hotelarskie (hotele, pensjonaty, domki letniskowe, pola namiotowe, kempingi itp.) - metoda „od wody".
- 12,00 zł miesięcznie za 1 m3 zużytej wody;
- podwyższoną stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, jeżeli nie wypełnia się obowiązku zbierania odpadów komunalnych w sposób selektywny, w wysokości 36,00 zł miesięcznie za 1 m3 zużytej wody.
Nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, inne niż nieruchomości na której świadczone są usługi hotelarskie (restauracje, sklepy, biura, szkoły, zakłady przemysłowe itp.) - metoda „od pojemnika".
Stawki opłat za pojemniki (usługa odbioru jednego pojemnika)
- o pojemności 120 l - 34,81 zł;
- o pojemności 240 l - 69,62 zł;
- o pojemności 360 l – 104,43 zł;
- o pojemności 1100 l - 319,00 zł;
Podwyższone stawki opłat za pojemniki (usługa odbioru jednego pojemnika), jeżeli nie wypełnia się obowiązku zbierania odpadów komunalnych w sposób selektywny, w wysokości:
- o pojemności 120 l – 104,43 zł;
- o pojemności 240 l – 208,86 zł;
- o pojemności 360 l – 313,29 zł;
- o pojemności 1100 l – 957,00 zł.
Stawka opłaty za worek o pojemności 120 l przeznaczony do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości, w wysokości 34,81 zł (odpady segregowane).
Podwyższoną stawka opłaty za worek o pojemności 120 l przeznaczony do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości, jeżeli nie wypełnia się obowiązku zbierania odpadów komunalnych w sposób selektywny, w wysokości 104,43 zł.
Uchwałą NR LX.599.2022 Rady Gminy Darłowo z dnia 16 grudnia 2022 r. określono również następujące zasady ustalenia ilości zużytej wody na potrzeby ustalenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi:
- na podstawie ilości m3 średniomiesięcznego zużycia wody za poprzedni rok kalendarzowy, na podstawie wskazań legalizowanego wodomierza głównego, z zastrzeżeniem pkt 2 - 6;
- do ilości zużytej wody, o której mowa w pkt 1, nie wlicza się ilości bezpowrotnie zużytej wody za poprzedni rok kalendarzowy, której ilość ustala się na podstawie wskazań dodatkowego wodomierza (art. 27 ust. 6 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków, Dz. U. z 2019 r. poz. 1437 ze zm.);
- w przypadku nieruchomości, które nie są wyposażone w wodomierz, o którym mowa w pkt 1, do określenia ilości zużytej wody przyjmuje się 3 m3/miesiąc/osobę;
- w przypadkach: nabycia własności nieruchomości lub nabycia prawa do władania nieruchomością (np. najem, dzierżawa), podłączenia nieruchomości do sieci wodociągowej, zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca, przez okres do zakończenia pierwszego pełnego roku kalendarzowego zamieszkiwania na nieruchomości, do określenia ilości zużytej wody przyjmuje się 3 m3/miesiąc/osobę;
- w przypadku nieruchomości, która czasowo – powyżej 6 miesięcy następujących po sobie – nie była zgłoszona jako nieruchomość zamieszkała, do zakończenia pierwszego pełnego roku kalendarzowego zamieszkiwania na nieruchomości, do określenia ilości zużytej wody przyjmuje się 3 m3/miesiąc/osobę;
- w przypadku nieruchomości, na której prowadzone jest gospodarstwo rolne i stan zużycia wody wskazany w dokumentach potwierdzających ilość m3 średniomiesięcznego zużycia wody za poprzedni rok kalendarzowy dla nieruchomości zamieszkałej (lokalu mieszkalnego), obejmuje również zużycie wody wykorzystywanej na cele prowadzonego we własnym zakresie gospodarstwa rolnego i nie może być zainstalowany dodatkowy legalizowany wodomierz, o którym mowa w pkt 2, do określenia ilości zużytej wody przyjmuje się 3 m3/miesiąc/osobę w trakcie okresu za który podano zużycie wody;
- w przypadku nieruchomości niezamieszkałej, gdzie prowadzone jest działalność hotelarska - w przypadku braku wodomierza lub w przypadku nieruchomości, dla których brak jest odpowiednich danych dotyczących ilości zużytej wody lub odliczania wody zużytej na określone cele, ilość zużytej wody określa się jako iloczyn przeciętnej normy zużycia wody na poziomie 3 m3/miesiąc/miejsce noclegowe.
Nieruchomości, na których znajdują się domki letniskowe, lub inne nieruchomości wykorzystywanych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe - roczna opłata ryczałtowa.
- roczną ryczałtowa stawka opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za rok od nieruchomości, na której znajduje się domek letniskowy, lub od innej nieruchomości wykorzystywanej na cele rekreacyjno-wypoczynkowe, w wysokości 267,83 zł;
- podwyższona stawka opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, jeżeli właściciele nieruchomości, nie wypełniają obowiązku zbierania odpadów w sposób selektywny, w wysokości 803,49 zł.
Nieruchomości „mieszane”, które w części stanowią nieruchomości, na której zamieszkują mieszkańcy, a w części nieruchomość, na której nie zamieszkują mieszkańcy, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi sumę opłat obliczonych dla części zamieszkałej i niezamieszkałej (z podziałem na specyfikę prowadzonej działalności gospodarczej, która będzie rozliczna „systemem wodnym” lub „od pojemnika”.
Ustalono obowiązek uiszczania z dołu miesięcznej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w terminie do 15-go każdego miesiąca następującego po miesiącu, za który powstał obowiązek poniesienia tej opłaty, przez właścicieli: nieruchomości zamieszkałych,, nieruchomości niezamieszkałych oraz nieruchomości które w części stanowią nieruchomość na której zamieszkują mieszkańcy, a w części nieruchomość, na której nie zamieszkują mieszkańcy a powstają odpady komunalne (nieruchomości „mieszane”). Natomiast właściciele nieruchomości na których znajdują się domki letniskowe lub inne nieruchomości wykorzystywane na cele rekreacyjno-wypoczynkowe mają obowiązek uiszczania z góry rocznej ryczałtowej stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w terminie do 30 kwietnia w roku, którego obowiązek ponoszenia tej opłaty dotyczy. W przypadku zaistnienia okoliczności mających wpływ na powstanie obowiązku opłaty ryczałtowej lub jej wysokość po 30 kwietnia danego roku, opłatę ryczałtową uiszcza się w terminie do 30 dni od dnia wystąpienia tych okoliczności.
Opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi należy uiszczać bez wezwania za dany miesiąc bezpośrednio w kasie Urzędu Gminy lub na rachunek bankowy.
Nr rachunku:
16 1020 2791 0000 7802 0333 3515
Adres: Gmina Darłowo, ul. J. H. Dąbrowskiego 4, 76-150 Darłowo
Nowy wzór deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Rada Gminy Darłowo – podczas sesji, która odbyła się 18 listopada 2020 r. – uchwaliła nowy wzór deklaracji odpadowej, czyli deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Nowy wzór deklaracji o wysokości opłaty jest wynikiem dostosowania go do zmienionych przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. A zmiany te to m.in. brak możliwości wyboru sposobu metody gromadzenia odpadów, czyli wprowadzenie obowiązku segregacji odpadów, zmiana terminu na zgłaszanie zmian w deklaracjach (było 14 dni od dnia zaistnienia zmiany – teraz zmiany należy zgłosić do 10 dnia następnego miesiąca). Zawiera także klauzulę RODO, a także pola umożliwiające uzyskanie częściowego zwolnienia z opłaty za gospodarowanie odpadami z tytułu posiadania kompostownika przydomowego i zagospodarowywania w nim bioodpadów.
Deklarację należy złożyć w formie papierowej, za pośrednictwem operatora pocztowego na adres Urząd Gminy Darłowo, ul. J.H. Dąbrowskiego 4, 76-150 Darłowo lub w formie elektronicznej, opatrzoną bezpiecznym podpisem elektronicznym z certyfikatem kwalifikowanym lub profilem zaufanym, przez Platformę Usług Administracji Publicznej (e-PUAP) na adres skrytki: e-puap:/ugdarlowo/skrytka. W przypadku zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca, właściciel nieruchomości jest zobowiązany złożyć deklarację w terminie 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub w przypadku nieruchomości, niezamieszkanej 14 dni od dnia wytworzenia na niej odpadów komunalnych.
W przypadku zmiany danych będących podstawą ustalenia wysokości należnej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, właściciel nieruchomości jest zobowiązany złożyć nową deklarację w terminie do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiła zmiana danych będących podstawą ustalenia wysokości należnej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Miejsca zagospodarowania przez podmioty odbierające odpady komunalne od właścicieli nieruchomości niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych, bioodpadów stanowiących odpady komunalne oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania.
Wypełniając obowiązek wymagany przepisem art. 3 ust. 2 pkt 9 ustawy z dnia 13 września o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, udostepnia się informacje dot. miejsc zagospodarowania ww. odpadów:
- Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Spółka z o.o., ul. Komunalna 5, 75-724 Koszalin.
- Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Sp. z o.o. w Sławnie, ul. Polanowska 43, 76-100 Sławno.